Παχυσαρκία και ομφαλοκήλη
Η παχυσαρκία αποτελεί σημαντικό πρόβλημα υγείας σε παγκόσμιο επίπεδο με σημαντικές συνέπειες, επηρεάζοντας όχι μόνο την ποιότητα ζωής των ατόμων αλλά και την ευαισθησία τους σε διάφορα προβλήματα υγείας. Μία από τις λιγότερο γνωστές αλλά σημαντικές αιτιώδεις σχέσεις, είναι αυτή μεταξύ της παχυσαρκίας και της δημιουργίας ομφαλοκήλης. Σε αυτό το άρθρο, θα παρουσιάσουμε τη σχέση μεταξύ αυτών των δύο προβλημάτων υγείας, διερευνώντας πώς η παχυσαρκία μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη και τη αντιμετώπιση της ομφαλοκήλης.
Η παχυσαρκία ορίζεται ως η υπερβολική συσσώρευση σωματικού λίπους, που συχνά μετριέται με τον δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ). Είναι ένα πολύπλευρο πρόβλημα που επηρεάζεται από γενετικούς παράγοντες, τον τρόπο ζωής αλλά και διάφορους περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς παράγοντες. Η παχυσαρκία σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο πολλών παθήσεων, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, τα καρδιαγγειακά προβλήματα και τα προβλήματα στις αρθρώσεις.
Η Ομφαλοκήλη δημιουργείται όταν ένα τμήμα του λεπτού εντέρου ή του κοιλιακού λίπους προβάλλει μέσα από μια ευένδωτη περιοχή στο κοιλιακό τοίχωμα κοντά στον ομφαλό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη μιας ορατής ή ψηλαφητής διόγκωσης, ενός δηλαδή εξογκώματος στην περιοχή του αφαλού. Οι ομφαλοκήλες είναι συχνές τόσο στα παιδιά, όσο και στους ενήλικες και μπορούν να αναπτυχθούν για διάφορους λόγους, τους οποίους έχουμε αναλυτικά αναφέρει σε προηγούμενο άρθρο. (https://www.filippou-surgery.gr/pathiseis-therapeia/vouvonokili-kai-alles-kiles/omfalokili/). Η παχυσαρκία φαίνεται ότι διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση και τη διαχείρισή τους.
Η Παχυσαρκία σχετίζεται με την Ανάπτυξη Ομφαλοκήλης με διάφορους μηχανισμούς οι κυριότεροι από τους οποίους είναι οι ακόλουθοι;
Αυξημένη Ενδοκοιλιακή Πίεση. Ένας από τους κύριους μηχανισμούς που συνδέει την παχυσαρκία και την ομφαλοκήλη είναι η αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση που προκαλείται από το υπερβολικό σωματικό λίπος. Αυτή η πίεση μπορεί να καταπονήσει το κοιλιακό τοίχωμα, ιδιαίτερα γύρω από την ομφαλική περιοχή, οδηγώντας σε εξασθένιση των ιστών και αυξημένο κίνδυνο κήλης.
Εξασθενημένα κοιλιακά τοιχώματα. Η παχυσαρκία συχνά οδηγεί σε καθιστικό τρόπο ζωής και αδύναμους κοιλιακούς μυς. Οι αδύναμοι μύες μπορούν να συμβάλουν στην απώλεια στήριξης του κοιλιακού τοιχώματος, καθιστώντας το πιο ευάλωτο στο σχηματισμό κήλης.
Διαταραχές στην επούλωση τραυμάτων. Η παχυσαρκία συνδέεται με διαταραχή στην επούλωση των τραυμάτων, η οποία μπορεί να είναι προβληματική μετά από χειρουργική επέμβαση κήλης. Η χειρουργική αποκατάσταση της ομφαλοκήλης είναι συχνή και τα παχύσαρκα άτομα μπορεί να εμφανίσουν περισσότερες επιπλοκές κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αποκατάστασης, λόγω της μειωμένης ικανότητας επούλωσης.
Οι βασικές αρχές αντιμετώπισης της ομφαλοκήλης που σχετίζεται με την παχυσαρκία είναι οι ακόλουθες:
Απώλεια βάρους. Η απώλεια βάρους αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για τη διαχείριση της ομφαλοκήλης σε παχύσαρκα άτομα. Η απώλεια των περιττών κιλών μειώνει την ενδοκοιλιακή πίεση και βοηθά στη βελτίωση της ακεραιότητας του κοιλιακού τοιχώματος και την ισχυροποίησή του.
Χειρουργική Αποκατάσταση. Η χειρουργική αποκατάσταση είναι απαραίτητη για τη θεραπεία της ομφαλοκήλης. Ωστόσο, είναι σημαντικό για τα παχύσαρκα άτομα να συζητήσουν την κατάστασή τους με τον ειδικό γιατρό, ο οποίος μπορεί να προσφέρει καθοδήγηση σχετικά με την καταλληλότερη χειρουργική προσέγγιση και τις πιθανές επιπλοκές που σχετίζονται με την παχυσαρκία.
Αλλαγή του τρόπου ζωής. Η υιοθέτηση ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής που περιλαμβάνει μια ισορροπημένη διατροφή και τακτική σωματική δραστηριότητα είναι απαραίτητη, τόσο για την πρόληψη της κήλης όσο και για τη διασφάλιση της επιτυχούς ανάρρωσης μετά την επέμβαση.
Η σχέση μεταξύ της παχυσαρκίας και της ομφαλοκήλης είναι σημαντική, καθώς το υπερβολικό βάρος μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης κήλης και να περιπλέξει τη διαχείριση της πάθησης. Η παχυσαρκία όχι μόνο συμβάλλει στον σχηματισμό ομφαλοκήλης αλλά επηρεάζει και την επιτυχία της χειρουργικής αποκατάστασης. Ως εκ τούτου, η διαχείριση της παχυσαρκίας αποτελεί καθοριστικό βήμα για την αντιμετώπιση και την πρόληψη της ομφαλοκήλης, τη βελτίωση της συνολικής υγείας και τη μείωση της πιθανότητας για επιπλοκές που σχετίζονται με την αποκατάσταση της κήλης. Οι ασθενείς που ανησυχούν για το αυξημένο βάρος τους αλλά και την κατάσταση της ομφαλοκήλης πρέπει να συμβουλευτούν τον κατάλληλο χειρουργό, προκειμένου να λάβουν για εξατομικευμένη καθοδήγηση για τους τρόπους θεραπείας.
Δημήτριος Φιλίππου
Γενικός χειρουργός, Επικ. Καθηγητής Ιατρικής Σχολής, ΕΚΠΑ
Δείτε και αυτό -> Σύγχρονες εξελίξεις στην διάγνωση και θεραπεία της κήλης